Warunki techniczne wykonania i odbioru

     1. Warunki techniczne wykonania i odbioru.

 

 

 


1. WSTĘP

1.1 Zakres stosowania

Postanowienia zawarte w niniejszych warunkach technicznych, stosuje się przy budowie

i rozbudowie sieci kanalizacyjnych, przeznaczonych do zbiorowego odprowadzania ścieków

bytowych, komunalnych, przemysłowych i opadowych z budynków i terenów określonych w

ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków [1]. Postanowień

zawartych w warunkach nie stosuje się do sieci kanalizacyjnych na terenach górniczych objętych oddzielnymi przepisami.

 

1.2 Sprawdzenie zakresu i zawartości projektu technicznego sieci kanalizacyjnych pod kątem  możliwości sprawdzenia jej poprawnego wykonania i odbioru. Prawo budowlane nie określa wymagań, jakie powinien spełniać projekt techniczny sieci kanalizacyjnych. W art. 34 ustawy Prawo budowlane zostały określone jedynie wymagania, jakie powinien spełniać projekt budowlany, który należy dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę. Zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych. Szczegółowy zakres i formę projektu budowlanego określa rozporządzenie [13]. Brak jest w kraju dokumentu, który określałby zakres i formę projektu technicznego sieci kanalizacyjnych. W WTWiO sieci kanalizacyjnych, opisano wymagania techniczne dotyczące wykonania sieci oraz zakres badania przed odbiorem, prawidłowości spełnienia niektórych z tych wymagań. Oprócz wymagań i badań tradycyjnie oczywistych  które uszczegółowiono,  wprowadzono do WTWiO wymagania i badania w zakresie związanym ze stosowaniem w wykonywanych sieciach nowych materiałów, wyrobów i technologii. Ponieważ, jak podano wcześniej, brak jest w kraju dokumentu, który określałby zakres i formę projektu technicznego sieci kanalizacyjnych, niektóre z tych wymagań mogą nie zostać w projekcie określone w sposób wystarczająco szczegółowy dla umożliwienia poprawnego przeprowadzenia badań odbiorczych

i sprawdzenia wykonania w niezbędnym zakresie. Jeżeli sieci kanalizacyjne mają być odbierane zgodnie z niniejszymi WTWiO, to projekt techniczny tej sieci powinien zawierać określone wymagania, których spełnienie będzie przedmiotem oceny podczas odbioru. W związku z tym, decyzja o przyjęciu dla określonych sieci kanalizacyjnych niniejszych WTWiO, związana jest z koniecznością umieszczenia w projekcie technicznym wymagań ocenianych podczas odbioru – a w razie ich braku, uzupełnienia projektu o te wymagania. Pociąga to za sobą potrzebę sprawdzania projektu pod tym kątem.

 

2 Powołane rozporządzenia i normy (aktualizacja na 2003 r.)

[1] Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72/01 poz. 747)

[2] Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 106/00 poz. 1126, Nr 109/00 poz. 1157, Nr 120/00 poz. 1268, Nr 5/01 poz. 42, Nr 100/01 poz. 1085, Nr 110/01 poz.1190, Nr 115/01 poz. 1229, Nr 129/01 poz. 1439, Nr 154/01 poz. 1800, Nr 74/02 poz. 676, Nr 80/03 poz. 718)

[3] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999r. w sprawie określenia warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 43/99 poz. 430).

[4] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (DzU. Nr 63/00 poz. 735)

[5] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 5 maja 1999r. w sprawie określenia odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew lub krzewów, elementów ochrony akustycznej, wykonywania robót ziemnych budynków lub budowli w sąsiedztwie linii kolejowych oraz sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych i pasów przeciwpożarowych ( Dz.U. Nr 47/99 poz. 476)

[6] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1986r. w sprawie wykonania niektórych

przepisów ustawy o drogach publicznych (Dz.U. Nr 6/86 poz. 33, Nr 48/86 poz. 239, Nr 136/95 poz. 670)

[7] Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października 1993r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków (Dz.U. Nr 96/93 poz. 438)

[8] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129/97 poz. 844, Nr 91/02 poz. 811)

[9] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. w sprawie bezpieczeństwa

i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47/03 poz. 401)

[10] Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 2 listopada 1954r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy spawaniu i cięciu metali (Dz.U. Nr 51/54 poz. 259)

[11] Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 15 maja 1954r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy Użytkowaniu butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem (Dz.U. Nr 29/54 poz. 115 z późniejszymi zmianami nie dotyczącymi przedmiotu niniejszych warunków)

[12] Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001r. w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej (Dz.U. Nr 38/01 poz. 455)

[13] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r w sprawie szczegółowego

zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120/03 poz. 1133)

[14] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 1998 r.

w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz.U. Nr 107/98 poz. 679, Nr 8/02 poz. 71)

[15] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz.U. Nr 113/98 poz. 728)

[16] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 1998 r w sprawie określenia wykazu wyrobów budowlanych nie mających istotnego wpływu na spełnianie wymagań podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych według uznanych zasad sztuki budowlanej (Dz.U. Nr 99/98 poz. 673)

[17] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1999 r. w sprawie wykazu wyrobów

wyprodukowanych w Polsce, a także wyrobów importowanych do Polski po raz pierwszy, mogących stwarzać zagrożenie albo służących ochronie lub ratowaniu Życia, zdrowia lub środowiska, podlegających obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem, oraz wyrobów podlegających obowiązkowi wystawiania przez producenta deklaracji zgodności (Dz.U. Nr 5/00 poz. 53)

[19] Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października

1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz.U. Nr 96/93 poz. 437)

 

3 Definicje
3.1 Sieć kanalizacyjna

Układ połączonych przewodów kanalizacyjnych i obiektów inżynierskich, znajdujących się poza

budynkami od pierwszej studzienki kanalizacyjnej licząc od strony budynku do oczyszczalni ścieków

lub wylotów kanałów deszczowych albo burzowych do odbiorników.
3.2 Sieć kanalizacyjna ogólnospławna

Sieć kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych, przemysłowych

i opadowych.
3.3 Sieć kanalizacyjna ściekowa

Sieć kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych.
3.4 Sieć kanalizacyjna deszczowa

Sieć kanalizacyjna przeznaczona do odprowadzania ścieków opadowych.
3.5 Kanalizacja grawitacyjna

System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje dzięki sile ciężkości.
3.6 Przepompownia ścieków

Przepompownie ścieków stosowane są w systemach kanalizacji grawitacyjnej, gdy obszar objęty

tą kanalizacją może być skanalizowany jedynie poprzez zastosowanie jednej lub kilku przepompowni

ścieków. Przepompownie ścieków mogą być jednokomorowe lub z wydzielonymi zbiornikami czerpalnymi, oddzielonymi ścianami szczelnymi od pomieszczenia pomp.
3.7 Kanalizacja ciśnieniowa

System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje wskutek ciśnienia wytworzonego

przez pompy. Kanalizacja ciśnieniowa stosowana jest na terenach o rzadkim zaludnieniu lub

zabudowie. Ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane są grawitacyjnie z budynku do pierwszej

studzienki kanalizacyjnej włazowej, z której przez zespół pompowy przepompowywane są przewodami

ciśnieniowymi do kanalizacji grawitacyjnej lub oczyszczalni ścieków.
3.8 Kanalizacja podciśnieniowa

System kanalizacyjny, w którym przepływ ścieków następuje wskutek podciśnienia wytworzonego

przez układ próżniowy. Kanalizacja podciśnieniowa stosowana jest na terenach o rzadkim

zaludnieniu lub zabudowie. Ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane grawitacyjnie z budynku do

pierwszej studzienki kanalizacyjnej, z której poprzez zawór opróżniający, przewodami podciśnieniowymi,

odprowadzane są do stacji podciśnieniowej. Przewody podciśnieniowe mogą być wyposażone

w rury kontrolne. Rury kontrolne są wyprowadzone do powierzchni terenu i zakończone korkiem w skrzynce ulicznej.
3.9 Stacja podciśnieniowa

Obiekt wyposażony w wytwornicę podciśnienia, zbiornik podciśnieniowy, miernik wydajności i

urządzenie sterujące. Stacja podciśnieniowa stanowi końcowy obiekt kanalizacji podciśnieniowej.

Ścieki z przewodu podciśnieniowego dopływają do zbiornika podciśnieniowego, który jest

połączony z wytwornicą podciśnienia. Ze stacji podciśnieniowej ścieki są pompowane do kanalizacji

grawitacyjnej lub oczyszczalni ścieków.
3.10 Przykanalik

Przewód odpływowy od pierwszej studzienki od strony budynku lub od ulicznego wpustu ściekowego.
3.11 Komora kanalizacyjna

Obiekt na kanale przeznaczony do kontroli i eksploatacji kanałów.

3.12 Kineta

Koryto przepływowe w dnie studzienki kanalizacyjnej.
3.13 Podłoże naturalne

Podłoże naturalne z drobnoziarnistego gruntu.
3.14 Podłoże naturalne z podsypką

Podłoże naturalne z gruntu twardego np. skalistego, z podsypką z gruntu drobnoziarnistego, albo

podłoże naturalne z określonym rodzajem podsypki wymaganej ze względu na materiał z którego

wykonano rury przewodu kanalizacyjnego, zgodnie z warunkami technicznymi producenta tych

rur.
3.15 Podłoże wzmocnione

Podłoże na gruncie niestabilnym. Wzmocnienie podłoża może polegać na wymianie gruntu na piasek

lub żwir albo wykonanie ławy betonowej lub specjalnej konstrukcji.
3.16 Podsypka

Materiał gruntowy między dnem wykopu a przewodem kanalizacyjnym i obsypką.
3.17 Obsypka

Materiał gruntowy między podłożem lub podsypką a zasypką wstępną, otaczający przewód kanalizacyjny.
3.18 Zasypka wstępna

Warstwa wypełniającego materiału gruntowego tuż nad wierzchem rury.
3.19 Zasypka główna

Warstwa wypełniającego materiału gruntowego między powierzchnią zasypki wstępnej i terenem.
3.20 Blok oporowy

Element zabezpieczający przewód przed przemieszczaniem się w poziomie i w pionie na skutek

ciśnienia ścieków.
3.21 Powierzchnia zwilżona

Wewnętrzna powierzchnia przewodów i studzienek kanalizacyjnych objętych badaniem szczelności
3.22 Inne definicje

Pozostałe definicje zgodnie z normą PN-EN 752-1.

 

4.  Wyroby z których mogą być wykonywane przewody sieci kanalizacyjnej

4.1.1 Materiały stosowane w sieciach kanalizacyjnych powinny być tak dobrane, aby nie

powodowały zmian obniżających trwałości sieci kanalizacyjnej.

4.1.2 Do sieci kanalizacji grawitacyjnej, stosuje się ze względu na zastosowane wyroby

następujące rury i kształtki:

a) kamionkowe wg PN-EN 295,

b) włókno-cementowe wg PN-EN 588-1,

c) z Żeliwa sferoidalnego wg PN-EN 598,

d) Żeliwne wg PN-82/H-74002 {PN-EN 877:2002 (U)},

e) z niezmiękczonego polichlorku winylu) PVC-U wg PN-EN 1401,

f) z polipropylenu (PP) wg PN-EN 1852,

g) polietylenowe (PE) zgodne z aprobatą techniczną,

h) z Żywic poliestrowych zbrojonych włóknem szklanym, zgodnie z aprobatą techniczną,

i) betonowe wg PN-EN 1916,

j) polimerobetonowe zgodne z aprobatą techniczną.

4.1.3 Do sieci kanalizacji ciśnieniowej, podciśnieniowej i do przewodów tłocznych z przepompowni ścieków stosuje się ze względu na użyte materiały następujące rury i kształtki:

a) z żeliwa sferoidalnego wg PN-EN 598,

b) z niezmiękczonego polichlorku winylu) PVC-U wg PN-EN 1452,

c) polipropylenowe (PP) wg PN-C-89207,

d) polietylenowe (PE) zgodnie z aprobatą techniczną.

 

4.3 Wymiary rur i kształtek

4.3.1 Wymiary nominalne DN, określone są jako DN/ID lub DN/OD, co w przybliżeniu równe jest wymiarowi produkcyjnemu rury w milimetrach odnoszącemu się do średnicy wewnętrznej (DN/ID) lub zewnętrznej (DN/OD).

4.3.2 Rury i kształtki z włókna cementowego, z żeliwa sferoidalnego, żeliwne i betonowe klasyfikuje się wg DN/ID.

4.3.3 Rury i kształtki z PVC-U, PP, z żywic poliestrowych zbrojonych włóknem szklanym i polimerobetonowe, klasyfikuje się wg DN/OD.

4.3.4 Zalecane wymiary rur i kształtek kanalizacyjnych do kanalizacji grawitacyjnej podano w tablicach 1 i 2, natomiast dopuszczalne odchyłki wymiarów nominalnych podano w tablicy 3. Wielkość odchyłki jest zależna od rodzaju stosowanego materiału i średnicy.

 

5. Rodzaje kanałów

5.1 Ze względu na rodzaj odprowadzanych ścieków kanały dzielą się na:

a) ogólnospławne,

b) ściekowe,

c) deszczowe.

5.2 Ze względu na system odprowadzania ścieków rozróżniamy:

a) kanalizację grawitacyjną,

b) kanalizację ciśnieniową,

c) kanalizację podciśnieniową.

5.3 Ze względu na sposób kontroli kanały dzielimy zgodnie z rozporządzeniem [19] na:

– nieprzełazowe – kanały o wysokości poniżej 1 m;

– przełazowe – kanały o wysokości 1 m lub wyższej.

6 Usytuowanie sieci kanalizacyjnej

6.1 Przewody sieci kanalizacyjnej powinny być usytuowane zgodnie z wymaganiami rozporządzenia [3]:

a) na terenie zabudowanym:

– w ulicach istniejących i projektowanych, w liniach rozgraniczających ulic, poza jezdniami,

– w ulicach zbiorczych, lokalnych i dojazdowych dopuszcza się usytuowanie pod jezdniami kanału deszczowego lub ogólnospławnego jeżeli służy on do odwodnienia tych ulic.

b) poza terenem zabudowanym: wzdłuż dróg poza pasem jezdni, np.: w poboczu lub w terenie z zapewnieniem dojazdu do kanału

6.2 Trasy przewodów sieci kanalizacyjnej powinny przebiegać prosto z najmniejszą ilością zmian kierunku. Studzienki kanalizacyjne usytuowane w jezdniach, powinny znajdować się w miejscach najmniej narażonych na działanie kół pojazdów.

6.3 Odległości sieci kanalizacyjnych od obiektów budowlanych, zieleni i gazociągów układanych w ziemi określają tablice 4 i 5.

Tablica 4 Odległości skrajni przewodu kanalizacyjnego od obiektów i urządzeń.

 

Tablica 5 Odległości minimalne sieci kanalizacyjnych od sieci gazowych

6.4 Przewody sieci kanalizacyjnej powinny być układane w ziemi lub w przypadkach szczególnych nad poziomem terenu.

6.5 Zagłębienie przewodów sieci kanalizacyjnej w gruncie powinno uwzględniać:

a) strefę przemarzania gruntu dla określonego rejonu kraju, zgodnie z rys. 1 (wg PN-81/B-03020) z tym, że przykrycie mierzone od powierzchni przewodu powinno być nie mniejsze niż głębokość przemarzania gruntu. Tereny znajdujące się na pograniczu stref, których położenie w jednej lub drugiej strefie nie jest ustalone na mapie należy zaliczyć do strefy o większej głębokości przemarzania gruntu,

b) zabezpieczenie przed możliwością uszkodzenia od obciążeń zewnętrznych.

Rys. 1. Podział kraju na strefy w zależności od głębokości przemarzania gruntu (wg PN-81/B-03020)

 

6.6 Przewody sieci kanalizacyjnej na mostach, jeśli nie służą do odwodnienia jezdni i chodników, powinny być umieszczone w stalowych rurach ochronnych, zgodnie z wymogami rozporządzenia [4].

 

7 Wykopy

7.1 Wykop otwarty dla przewodów sieci kanalizacyjnej należy wykonać zgodnie z warunkami technicznymi wg PN-B-10736 oraz PN-EN 1610.

7.2 Wykop otwarty dla przewodów sieci kanalizacyjnej należy wykonać zgodnie z projektem technicznym, w którym powinny być ustalone:

a) szerokość odpowiednia dla średnic przewodów,

b) kształt wykopu: ściany pionowe lub ze skarpą,

c) system oszalowania: poziomy, pionowy, prefabrykowany, mieszany,

d) zabezpieczenie od obciążeń ruchem kołowym,

e) rodzaj podłoża: naturalne lub wzmocnione,

f) sposób zagęszczenia osypki i zasypki przewodu,

g) poziom wody gruntowej,

h) występowanie innych przewodów w wykopie.

7.3 Oś przewodu w wykopie, powinna być wytyczona i oznakowana.

7.4 Szerokość wykopu określa projektant:

a) jeżeli istnieje potrzeba wchodzenia między rurę a ścianę wykopu lub jego szalunku, należy zapewnić przestrzeń roboczą, której minimalne wielkości podano w tablicy 6 i 7,

b) jeżeli nie ma potrzeby wchodzenia między przewód a ścianę wykopu i w sytuacjach szczególnych,

których nie da się uniknąć, minimalna szerokość wykopu, może być zmniejszona.

 

Tabela 6 Minimalna przestrzeń robocza między rurą a ścianą wykopu lub jego szalunkiem

 

Tabela 7 Minimalna szerokość wykopu w zależności od jego głębokości z zachowaniem warunków określonych w 6.3.

7.5 Jeśli istnieje potrzeba wchodzenia między, np.: studzienkę kanalizacyjną a ścianę wykopu minimalna przestrzeń robocza powinna wynosić 0,5 m.

7.6 Stateczność wykopu powinna być zabezpieczona przez:

– zastosowanie odpowiedniego oszalowania wykopów o ścianach pionowych;

– utrzymanie odpowiedniego kąta nachylenia ścian wykopów ze skarpami.

7.7 Wykopy o ścianach pionowych można wykonywać bez oszalowania o głębokości większej niż 1m, lecz nie większej od 2 m, jeśli tak określa dokumentacja geologiczno inżynierska.

Dopuszcza się niestosowanie oszalowania wykopów o ścianach pionowych o głębokości nie większej niż 1 m w gruntach zwartych w przypadku nieobciążenia terenu przy wykopie w pasie o szerokości równej głębokości wykopu.

7.8 Jeśli wzdłuż wykopu odbywa się komunikacja, to powinna być zastosowana odpowiednia obudowa. Warunek taki powinien być również spełniony, jeśli w obrębie klina odłamu ścian wykopu określonego wg PN-EN 1610, znajdują się fundamenty budowli posadowionej powyżej dna wykopu.

7.9 Wydobywany grunt powinien być składowany po jednej stronie wykopu lub wywieziony na odkład.

7.10 Spadek dna wykopu powinien być zgodny z projektem technicznym. W dnie wykopu powinny być wykonane zagłębienia pod kielichy.

7.11 Podczas montażu przewodu, wykop powinien być odwodniony i zabezpieczony przed

zalewaniem przez wody opadowe. Przy poziomie wody gruntowej powyżej dna wykopu należy zapewnić odwodnienie wykopu na czas robót, natomiast przewód należy zabezpieczyć przed ewentualnym wypłynięciem.

7.12 Podłoże naturalne lub wzmocnione powinno być zgodne z projektem technicznym.

a) W zależności od rodzaju gruntu, mogą być stosowane następujące rodzaje przygotowania

podłoża naturalnego:

– bez podsypki z przewodami ułożonymi bezpośrednio na wyrównanym i ukształtowanym dnie wykopu w jednolitym drobno uziarnionym gruncie;

– z podsypką wynoszącą 100 mm w jednolitym drobno uziarnionym gruncie i 150 mm w gruncie skalistym i twardym;

W obu przypadkach rodzaje przygotowania podłoża powinny być określone w projekcie technicznym.

b) W sytuacji, gdy nośność dna wykopu jest niewystarczająca, np.: w gruntach nie stabilnych, do których zalicza się torf lub kurzawka, powinno być stosowane podłoże wzmocnione, takie jak: piasek, żwir, ława betonowa lub specjalna konstrukcja.

7.13 Szerokość obsypki przewodu powinna być równa szerokości wykopu i sięgać do wierzchu rury.

7.14 Minimalna grubość zasypki wstępnej, to jest warstwy gruntu nad wierzchem rury, powinna wynosić 15 cm. Dobór właściwego gruntu oraz dokładne zagęszczenie obsypki i zasypki jest podstawowym warunkiem stabilności przewodu i nawierzchni.

7.15 Grunt użyty do zasypki wykopu powinien odpowiadać wymaganiom projektowym, wg PN-B-03020. Grunt ten może być gruntem rodzimym lub dostarczonym z zewnątrz. Grunt stosowany do zasypki nie powinien zawierać materiałów, takich jak: grunty zbrylone (także zamarznięte), gruz, śmieci, itp. mogących uszkodzić przewód lub spowodować niewłaściwe zagęszczenie zasypki.

7.16 Zagęszczanie zasypki wstępnej, powinno w zasadzie odbywać się ręcznie. Zagęszczenie zasypki głównej przewodu może odbywać się mechanicznie. Ustalony stopień zagęszczenia gruntu powinien być potwierdzony przez geologa.

7.17 Inne przewody, kable itp. występujące w wykopie, powinny być odpowiednio zabezpieczone przed uszkodzeniami.

 

8 Kanalizacja grawitacyjna

8.1 Przewody kanalizacyjne

8.1.1 Rury, kształtki, uszczelki, studzienki kanalizacyjne, zwieńczenia wpustów i studzienek

kanalizacyjnych, powinny być sprawdzane przed montażem, czy spełniają wymagania projektowe, czy są oznakowane i czy nie są uszkodzone. Rury, kształtki, uszczelki, studzienki kanalizacyjne, zwieńczenia wpustów i studzienek kanalizacyjnych, powinny być składowane i magazynowane zgodnie z zaleceniami producentów.

8.1.2 Przewody kanalizacyjne powinny być układane na całej długości w ziemi. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się układanie przewodów kanalizacyjnych nad poziomem terenu.

8.1.3 Przewody kanalizacyjne powinny być układane na odpowiednim dla rodzaju rur podłożu, naturalnym lub wzmocnionym.

8.1.4 Nominalne średnice przewodów kanalizacyjnych nie powinny być mniejsze, niż:

– dla kanałów ściekowych – DN 200

– dla kanałów deszczowych i ogólnospławnych – DN 300.

8.1.5 Minimalne spadki przewodów kanalizacyjnych dla zabezpieczenia odpowiednich

prędkości przepływu nie powinny być mniejsze niż:

– dla przewodów kanalizacji ściekowej o DN 200 – minimalny spadek 0,5 %

– dla przewodów kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej o DN 300 – minimalny spadek 0,3%

8.1.6 W zależności od materiału rur ułożonych w ziemi powinny być stosowane złącza:

– dla rur kamionkowych, włókno-cementowych, z polichlorku winylu, żeliwnych, Żelbetowych, betonowych – złącza kielichowe,

– dla rur z polipropylenu i polietylenu – złącza zgrzewane,

– dla rur polimerobetonowych – złączki z gumowymi uszczelkami,

– dla rur stalowych – złącza spawane.

8.1.7 Rury kielichowe powinny być układane kielichami w stronę przeciwną niż kierunek

przepływu ścieków.

8.1.8 Przewody kanalizacyjne z rur betonowych, Żelbetowych i stalowych, powinny być zabezpieczone przed korozyjnym działaniem ścieków i wód gruntowych.

8.1.9 Na przewodach kanalizacyjnych nieprzełazowych należy stosować studzienki kanalizacyjne przy każdej zmianie kierunku, spadku i przekroju a także w odległościach nieprzekraczających 60 m. Dla przewodów kanalizacyjnych o DN 800 i większych, należy stosować komory kanalizacyjne.

8.1.10 Na przewodach kanalizacyjnych przełazowych należy stosować komory kanalizacyjne przy każdej zmianie kierunku, spadku i przekroju, a także:

– dla DN 1000 ÷ 1400 – w odległościach 60 ÷ 80 m,

– dla DN 1400 i wyższych – w odległościach 80 ÷ 120 m.

8.1.11 Studzienki kanalizacyjne dzielą się na: włazowe i niewłazowe. Minimalna średnica wewnętrzna studzienek niewłazowych, przeznaczonych do obsługi kanału z poziomu terenu przy pomocy odpowiedniego sprzętu, powinna wynosić 315 mm, minimalna średnica studzienek włazowych, powinna wynosić 1000 mm. Średnice studzienek kanalizacyjnych należy przyjmować wg PN-B-10729 i PN-EN  476. W Polsce obowiązuje zasada, że komora robocza studzienki włazowej powinna mieć średnicę nominalną wewnętrzną od DN/ID 1000, a komin włazowy średnią nominalną wewnętrzną DN/ID800.

Norma PN-EN 476 dopuszcza studzienki włazowe o średnicy nominalnej wewnętrznej 800 ≤

DN/ID < 1000 i głębokość max 3000 mm służące do okazjonalnego wejścia człowieka wyposażonego

w uprząż dla kontroli sprzętu czyszczącego, kontrolnego i badawczego.

8.1.12 Studzienki kanalizacyjne mogą być wykonane z kręgów betonowych, żelbetowych lub z materiałów, z których wykonany jest przewód kanalizacyjny.

8.1.13 Wysokość komory roboczej studzienki kanalizacyjnej nie powinna być mniejsza niż 2 m. Dopuszcza się wysokość do 1,8 m, gdy wymaga tego głębokość kanału oraz warunki ukształtowania terenu. Komora robocza powinna mieć spocznik nachylony w kierunku kinety.

8.1.14 Stopnie złazowe lub inne rozwiązania zejść, powinny być zamocowane w ścianach

komory roboczej oraz komina włazowego DN 800 -=- 1000, zgodnie z PN-B-10729.

8.1.15 Zwieńczenia studzienek kanalizacyjnych oraz wpustów ściekowych, powinny mieć

odpowiednią klasę, uzależnioną od usytuowania w przekroju drogi i obciążenia ruchem

drogowym, zgodnie z PN-EN 124.

8.1.16 Włazy kanałowe (kominy włazowe), powinny być zlokalizowane od strony napływu

ścieków, zawsze po tej samej stronie osi kanału.

8.1.17 Kanałowe obiekty, takie jak: komory kaskadowe, studzienki przepadowe, separatory, syfony i wyloty ścieków, powinny być wykonane zgodnie z indywidualnymi rozwiązaniami projektowymi lub dobrane z katalogów producentów.

8.1.18 Wyloty kanałów do odbiornika obwałowanego, powinny posiadać zamknięcia uniemożliwiające cofnięcie się wód do kanału. Wyloty o średnicy DN > 500, powinny być zamknięte kratą.

8.1.19 Przejścia przewodów kanalizacyjnych przez przeszkody terenowe, powinny przebiegać najkrótszą drogą możliwie pod kątem prostym w stosunku do przeszkody.

8.1.20 Przejścia przewodów kanalizacyjnych pod ciekami wodnymi, powinny być wykonane w rurze ochronnej.

8.1.21 Przejścia przewodów kanalizacji grawitacyjnej pod torami kolejowymi, mogą być wykonane w rurze ochronnej lub bez rury ochronnej, przy zachowaniu następujących wymagań:

a) wierzch rury ochronnej lub wierzch przewodu kanalizacyjnego bez rury ochronnej powinien być zagłębiony minimum 1,5 m poniżej główki szyny, lecz nie mniej niż 0,5 m poniżej dna rowu odwadniającego tory kolejowe;

b) kąt skrzyżowania przewodu z torami kolejowymi powinien zawierać się w granicach

od 60° do 90° z zaleceniem stosowania kąta zbliżonego do 90°;

c) jeżeli jest stosowana rura ochronna, to powinna być ona wyprowadzona minimum 10 m poza skrajnię ostatniego toru i zakończona studzienkami lub komorami po obydwu stronach toru;

d) jeżeli przejście przewodu kanalizacyjnego jest bez rury ochronnej, to konstrukcja tego przewodu powinna być projektowana na obciążenie wg PN-S-10030.

8.1.22 Przewody przebiegające poprzecznie pod drogą, nie powinny zmniejszać stateczności i nośności podłoża oraz nawierzchni drogi a także naruszać skrajni drogi, przy przestrzeganiu wymagań rozporządzeń [4] i [6].

8.1.23 Skrzyżowanie przewodów kanalizacyjnych z innymi przewodami podziemnymi uzbrojenia terenu, nie powinno naruszać bezpieczeństwa posadowienia tych przewodów.

8.1.24 Przykanaliki od pierwszej studzienki od strony budynku, powinny spełniać następujące wymagania:

a) trasa przykanalika, powinna biec prostopadle do kanału,

b) połączenie z kanałem, powinno odbywać się poprzez: trójnik lub studzienkę kanalizacyjną,

c) minimalna średnica przykanalika DN 150,

d) minimalne spadki przykanalików w zależności od średnicy:

– DN 150- 1,5%

– DN 200 -1,0%

– DN 250 – 0,8 %

– DN 300 – 0,6%

e) maksymalne spadki przykanalików w zależności od materiału:

– kamionka i beton – 15 %

– tworzywa sztuczne – 25 %

– żeliwo – 40 %

f) studzienki na przykanalikach należy lokalizować:

– pierwszą przy granicy nieruchomości,

– przy zmianie kierunku, średnicy, spadku,

– na odcinkach prostych co 35 m dla DN 150 i co 50 m dla DN > 200.

8.1.25 Odwodnienia dróg, powinny być realizowane za pomocą ulicznych wpustów ściekowych i przykanalików do kanałów deszczowych i ogólnospławnych.

8.1.26 Wpusty ściekowe, powinny spełniać następujące wymagania:

a) lokalizacja wpustów ściekowych wynika z rozwiązania drogowego,

b) wpusty ściekowe powinny być zlokalizowane poza pasem ruchu, cofnięte za krawędź nawierzchni. Lokalizację wpustów ściekowych w jezdni przy krawężnikach dopuszcza się dla ulic klasy głównej i niższych, zgodnie z wymaganiami rozporządzenia [3],

c) wpusty ściekowe na skrzyżowaniu ulic, należy lokalizować poza przejściami dla pieszych, wpusty ściekowe na mostach i tunelach powinny być usytuowane zgodnie z wymaganiami rozporządzenia [4] a mianowicie na końcach mostów i tuneli, w obrębie przyczółków lub głowic tuneli, miejscach zmian pochyleń ścieku, a w obrębie jezdni pod krawężnikiem,

d) jeśli wpusty ściekowe są z osadnikami, to średnica osadników powinna wynosić DN 500, a głębokość 0,95 m,

e) stosowanie syfonów przy wpustach ściekowych jest konieczne, jeśli przykanalik jest włączony do kanału ogólnospławnego.

8.1.27 Przykanaliki od ulicznych wpustów ściekowych powinny spełniać następujące

wymagania:

a) trasa przykanalika powinna być prosta z jednolitym spadkiem,

b) długość przykanalika od wpustu ściekowego do kanału lub studzienki, nie powinna przekraczać 20 m,

c) minimalna średnica przykanalika wynosi DN200, a dla pojedynczych wpustów i przykanalików nie dłuższych niż 12 m minimalna średnica DN 150,

d) minimalny spadek przykanalika wynosi 2 %, a maksymalny 40 %.

8.2 Przepompownie ścieków

8.2.1 Przepompownie jednokomorowe i z pompami zatapialnymi, powinny posiadać włazy kanalizacyjne i montażowe, dostosowane do wymiarów pomp i armatury oraz ewakuacji pracowników.

8.2.2 Budynki i komory, powinny być odpowiednio wentylowane i wyposażone w łatwo dostępne czujniki gazu.

8.2.3 Pompy, armatura i przewody, powinny mieć zapewnione dojścia o szerokości min.0,6 m.

8.2.4 Zbiornik czerpalny w przepompowni ścieków powinien spełniać następujące wymagania:

a) dno zbiornika, powinno być ukształtowane z odpowiednim spadkiem w kierunku lejów ssawnych pomp. Spadek dna powinien zabezpieczać przed gromadzeniem się osadów,

b) dno i ściany zbiornika, powinny być zabezpieczone wykładziną ceramiczną lub inną odporną na korozję i ścieranie,

c) zbiornik czerpalny przepompowni ogólnospławnej, powinien mieć przelew burzowy,

d) zejścia do zbiorników czerpalnych, powinny być zgodne z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu [7] i tak:

– przy głębokości zbiornika do 6 m, powinny być zastosowane klamry złazowe, drabiny stałe lub opuszczane,

– przy głębokości 6 m i większej, należy stosować pomosty dodatkowe (stropy pośrednie, galerie, spoczniki) ogrodzone barierkami o wysokości 1,10 m,

e) zbiornik czerpalny, powinien mieć wentylację grawitacyjną, zapewniającą co najmniej dwie wymiany powietrza w ciągu godziny oraz możliwość zainstalowania wentylatorów przewoźnych, zapewniających co najmniej 10 wymian powietrza w ciągu godziny.

8.2.5 Rurociągi stosowane w przepompowniach ścieków, powinny być: żeliwne, stalowe lub z tworzywa sztucznego.

8.2.6 Przewody w przepompowni prowadzone w kanałach powinny być umieszczone w odległościach co najmniej 0,3 m od jednej ściany i 0,5 m od drugiej ściany i spodu kanału.

8.2.7 Przewody tłoczne oraz kanał dopływowy, powinien być wyposażony w zamknięcia obsługiwane z poziomu terenu.

8.2.8 Przewody tłoczne, powinny być uzbrojone w zasuwy, odpowietrzniki, odwodnienia i rewizje.

8.2.9 Zagłębienie przewodów tłocznych powinno uwzględniać strefę przemarzania gruntu zgodnie z 6.5, wykopy dla montażu przewodów tłocznych powinny spełniać wymagania 7.

8.2.10 Zmiany kierunku przewodów tłocznych, powinny być zabezpieczone blokami

oporowymi.

8.2.11 Przejścia przewodów tłocznych przez przeszkody terenowe, powinny spełniać

wymagania 8.1.19, 8.1.20, 8.1.22, 8.1.5 i 8.1.6.

8.2.12 Złącza w zależności od materiału rur, powinny być stosowane zgodnie z 8.1.6.

8.2.13 Pomieszczenie krat obudowanych powinno spełniać następujące wymagania:

a) pomieszczenie krat powinno być wyposażone w wentylację grawitacyjną i mechaniczną,

zapewniającą utrzymanie czystości powietrza, poniżej granicy najwyższych dopuszczalnych norm stężenia substancji szkodliwych dla zdrowia ludzi;

b) układ wentylacji grawitacyjnej, należy tak rozwiązać, aby 50 % objętości usuwanego powietrza miało wloty usytuowane na wysokości 0,15 m nad najniższym poziomem podłogi pomieszczenia lub nad najwyższym poziomem ścieków w komorze czerpalnej;

c) otwory wywiewne należy usytuować pod stropem;

d) nawiew wentylacji grawitacyjnej w około 30%, powinien następować nad podłogą, a w około 70 % pod stropem pomieszczenia;

e) wentylacja mechaniczna, powinna zapewnić następujący układ wymiany powietrza:

wywiew 70 % dołem i 30 % górą, nawiew 30 % dołem i 70 % górą;

f) w pomieszczeniu krat, należy zapewnić temperaturę co najmniej +5 °C.

8.2.14 Kraty powinny spełniać następujące wymagania:

a) zalecane są następujące prześwity w kratach:

– 20 mm do 50 mm – kraty grube,

– 10 mm do 20 mm – kraty średnie,

– 2 mm do 10 mm – kraty gęste,

b) kraty powinny mieć zastosowane urządzenia do ich samooczyszczania.

8.2.15 W pomieszczeniu krat powinna być prasa do zagęszczania skratek i zapewniona możliwość ich dezynfekowania.

8.2.16 Przepompownie ścieków powinny mieć zapewnioną automatykę i sygnalizację:

a) pompy powinny samoczynnie załączać się i wyłączać w zależności od poziomu ścieków

w komorze czerpalnej,

b) sygnalizacja powinna wskazywać pracę pomp i urządzeń sterowanych samoczynnie, zdalnie lub ręcznie, a także stany awaryjne, w tym przekroczenie maksymalnego poziomu ścieków.

8.2.17 Dopuszczalny poziom hałasu w przepompowni, powinien być zgodny z wymaganiami wg PN-B-02151.02.

8.2.18 Teren przepompowni powinien być ogrodzony, oświetlony i z pasem zieleni izolującej.

 

9 Kontrola i badania przy odbiorze

9.1 Kontrola wykonania

9.1.1 Kontrola wykonania sieci kanalizacyjnej oraz przepompowni ścieków, polega na

sprawdzeniu zgodności budowy z projektem. Należy sprawdzić:

a) wytyczenie osi przewodu,

b) szerokość wykopu,

c) głębokość wykopu,

d) odwadnianie wykopu,

e) szalowanie wykopu,

f) zabezpieczenie od obciążeń ruchu kołowego,

g) odległość od budowli sąsiadującej,

h) zabezpieczenie innych przewodów w wykopie,

i) rodzaj podłoża,

j) rodzaj rur i kształtek,

k) składowanie rur i kształtek,

1) ułożenie przewodu,

m) zagęszczenie obsypki przewodu,

n) studzienki kanalizacyjne

o) przewody ułożone nad terenem,

p) przepompownie ścieków, stacje podciśnieniowe,

r) kontrola drożności kanału za pomocą kamery inspekcyjnej.

9.1.2 Oś przewodu, powinna być zgodna z wytyczeniem wykonanym przez geodetę w

dowiązaniu do punktów stałych, potwierdzonych na szkicu geodezyjnym, przy spełnieniu

wymagań rozporządzenia [12].

9.1.3 Minimalna szerokość wykopu powinna być zgodna z 7.4, natomiast maksymalna szerokość wykopu nie powinna przekraczać szerokości określonej w projekcie.

9.1.4 Głębokość wykopu powinna być zgodna z głębokością, określoną w projekcie Dno wykopu powinno być wyrównane do wymaganego spadku, zgodnie z rzędnymi ustalonymi w projekcie i dowiązane do reperów określonych przez geodetę.

9.1.5 Wykop powinien być zabezpieczony przed napływem wód gruntowych i opadowych. Sposób obniżenia poziomu wód gruntowych powinien być wykonany zgodnie z dokumentacją. Natomiast przed napływem wód opadowych powinien zabezpieczać odpowiednio wyprofilowany teren.

9.1.6 Szalowanie ścian wykopu powinno zabezpieczać jego stateczność i jeśli projekt nie

przewiduje inaczej, szalowanie to powinno być usuwane w miarę postępu zasypki wykopu.

9.1.7 W obrębie klina odłamu niezabezpieczonych ścian wykopu niedopuszczalna jest komunikacja. Jeśli komunikacja odbywa się w obrębie odłamu ścian wykopu, konieczne jest zastosowanie odpowiedniej obudowy wykopu.

9.1.8 Odległość budynków od przewodów sieci kanalizacyjnej określa tablica 4, zmniejszenie tych odległości wymaga każdorazowo opracowania odpowiedniego zabezpieczenia, które powinna zawierać dokumentacja techniczna.

9.1.9 Zabezpieczenie skrzyżowań innych przewodów podziemnych z wykopem powinno być wykonane zgodnie z dokumentacją. Zabezpieczenie tych przewodów polega na ich podwieszeniu, ochronie przed uszkodzeniami mechanicznymi w postaci obudowy oraz ochronie przed ich ścięciem przez pozostawienie szpar w oszalowaniu wykopu.

9.1.10 Wybrany rodzaj podłoża określa dokumentacja techniczna.

9.1.11 Rury, kształtki, studzienki kanalizacyjne, pompy, zawory opróżniające, przygotowane

do montażu powinny być oznakowane zgodnie z wymaganiami przyjętymi w dokumentacji

technicznej, a także zgodne z dokumentami stwierdzającymi dopuszczenie do stosowania w

budownictwie.

9.1.12 Rury, kształtki, studzienki kanalizacyjne, pompy, zawory opróżniające, powinny być zabezpieczone i składowane na płaskim, równym podłożu. Rury i kształtki z tworzyw sztucznych powinny być zabezpieczone przed działaniem promieni słonecznych.

9.1.13 Przewód powinien być ułożony zgodnie z wytyczoną osią na wyrównanym podłożu wykopu, i zinwentaryzowany przez geodetę. Prawidłowość wykonania połączeń spawanych rur stalowych powinna być sprawdzona zgodnie z dokumentacją. Na podłożu naturalnym przewód powinien być zagłębiony na całej długości, co najmniej na Vi swojego obwodu. Na podłożu naturalnym z podsypką oraz podłożu wzmocnionym, przewód powinien być ułożony zgodnie z dokumentacją.

9.1.14 Przewód tłoczny lub ciśnieniowy, powinien być zabezpieczony przed

przemieszczeniami, blokami oporowymi, w miejscach ustalonych w dokumentacji. Bloki

powinny opierać się o nienaruszony grunt.

9.1.17 Wysokość zasypki wstępnej, tj. warstwy gruntu, nad wierzchem rury, nie powinna być mniejsza niż 15 cm. Zagęszczanie zasypki wstępnej powinno w zasadzie odbywać się ręcznie. Zagęszczenie zasypki głównej przewodu może odbywać się mechanicznie. Ustalony stopień zagęszczenia gruntu powinien być potwierdzony przez geologa.

9.2 Badania przy odbiorze

9.2.1 Rodzaje badań

Badania przy odbiorze przewodów sieci kanalizacyjnej zależne są od rodzaju odbioru

technicznego robót. Odbiory techniczne robót składają się z odbioru technicznego częściowego

dla robót zanikających i odbioru technicznego końcowego po zakończeniu robót. Badania

przy odbiorze, powinny być zgodne z PN-EN 1610, PN-EN 1671, PN-EN 1091.

9.2.2 Odbiór techniczny częściowy

9.2.2.1 Badania przy odbiorze technicznym częściowym polegają na:

a) zbadaniu zgodności usytuowania i długości przewodu z dokumentacją i inwentaryzacją

geodezyjna. Dopuszczalne odchylenie w planie osi przewodu od osi wytyczonej nie powinno przekraczać ± 2 cm. Dopuszczalne odchylenie rzędnych ułożonego przewodu od przewidzianych w projekcie nie powinno przekraczać ± 1cm,

b) zbadaniu prawidłowości wykonania połączeń spawanych w sposób ustalony w dokumentacji,

c) zbadaniu podłoża naturalnego przez sprawdzenie nienaruszania gruntu. W przypadku

naruszenia podłoża naturalnego, sposób jego zagęszczenia powinien być

uzgodniony z projektantem lub nadzorem,

d) zbadaniu podłoża wzmocnionego przez sprawdzenie jego grubości i rodzaju,

zgodnie z dokumentacją,

e) zbadaniu materiału ziemnego użytego do podsypki i obsypki przewodu, który powinien być drobny i średnioziarnisty, bez grud i kamieni. Materiał ten powinien być zagęszczony,

f) zbadaniu szczelności przewodu. Badanie szczelności należy przeprowadzić zgodnie z PN-EN 1610 dla kanalizacji grawitacyjnej, PN-EN 1671 dla kanalizacji ciśnieniowej, PN-EN 1091 dla kanalizacji podciśnieniowej,

g) sprawdzeniu drożności kanału za pomocą kamery inspekcyjnej

9.2.2.2 Szczelność przewodów i studzienek kanalizacji grawitacyjnej powinna gwarantować

utrzymanie przez okres 30 minut ciśnienia próbnego, wywołanego wypełnieniem badanego

odcinka przewodu wodą do poziomu terenu. Ciśnienie to nie może być mniejsze niż 10 kPa i większe niż 50 kPa, licząc od poziomu wierzchu rury.

9.2.2.3 Wymagania dotyczące szczelności przewodów są spełnione, jeśli uzupełnienie wody

do początkowego jej poziomu nie przekracza dla powierzchni zwilżonej:

– 0,15 dm3/m2 dla przewodów;

– 0,2 dm3/m2 dla przewodów wraz ze studzienkami kanalizacyjnymi włazowymi;

– 0,4 dm3/m2 dla studzienek kanalizacyjnych.

9.2.2.4 Dopuszcza się wykonywanie próby szczelności za pomocą powietrza wg PN-EN 1610.

9.2.2.5 Szczelność przewodów tłocznych i ciśnieniowych, powinna zapewnić utrzymanie

ciśnienia próbnego przez okres 30 minut podczas przeprowadzania próby hydraulicznej.

Ciśnienie próbne powinno wynosić 1,5 ciśnienia roboczego, nie mniej niŜ 1 MPa (10 barów).

9.2.2.6 Szczelność przewodów podciśnieniowych powinna zapewnić:

– dla systemu bez rur kontrolnych utrzymanie podciśnienia 70 kPa w ciągu 1 godziny.

Próbę uznaje się za udaną, jeśli w ciągu 1 godziny podciśnienie nie spadnie więcej niż 1 % podciśnienia próbnego.

– dla systemu z rurami kontrolnymi utrzymanie podciśnienia 70 kPa w ciągu 1 godziny. Próbę uznaje się za udaną, jeśli w ciągu 1 godziny podciśnienie nie spadnie więcej niż 5 % podciśnienia próbnego.

9.2.2.7 Przy bezwykopowej budowie przewodów kanalizacyjnych w gruncie należy zbadać

usytuowanie i długość przewodu zgodnie z dokumentacją inwentaryzacyjną geodezyjną oraz zbadać jego szczelności. Badania szczelności należy przeprowadzić zgodnie z PN-EN 1610.

9.2.2.8 Wyniki badań, powinny być wpisane do dziennika budowy, który z protokółem próby szczelności przewodu, inwentaryzacją geodezyjną (dopuszcza się inwentaryzację szkicową) oraz certyfikatami i deklaracjami zgodności z polskimi normami i aprobatami technicznymi, dotyczącymi rur i kształtek, studzienek kanalizacyjnych, zwieńczeń wpustów i studzienek kanalizacyjnych jest przedłożony podczas spisywania protokółu odbioru technicznego – częściowego, który stanowi podstawę do decyzji o możliwości zasypywania odebranego odcinka przewodu sieci kanalizacyjnej.

9.2.2.9 Wymagane jest także dokonanie wpisu do dziennika budowy o wykonaniu odbioru

technicznego częściowego. Kierownik budowy jest zobowiązany, zgodnie z art.22 ustawy Prawo budowlane [2], przy odbiorze technicznym – częściowym przewodu kanalizacyjnego, zgłosić inwestorowi do odbioru roboty ulegające zakryciu, zapewnić dokonanie prób i sprawdzenie przewodu, zapewnić geodezyjną inwentaryzację przewodu, przygotować dokumentację powykonawczą.

9.2.3 Odbiór techniczny końcowy

9.2.3.1 Badania przy odbiorze technicznym końcowym, polegają na:

a) zbadaniu zgodności dokumentacji technicznej ze stanem faktycznym i inwentaryzacją geodezyjną,

b) zbadaniu zgodności protokółu odbioru wyników badań stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopu,

c) zbadaniu rozstawu studzienek kanalizacyjnych,

d) zbadaniu protokółów odbiorów prób szczelności przewodów kanalizacyjnych (w stosunku do kanalizacji podciśnieniowej, wymagany jest protokół z przeprowadzonej próby utrzymania podciśnienia całego systemu, łącznie ze stacją próżniową; dla systemu bez rur kontrolnych, utrzymanie podciśnienia 70 kPa w ciągu 4 godzin nie tracąc więcej, niż 1 % podciśnienia, natomiast dla systemu z rurami

kontrolnymi, utrzymanie podciśnienia 70 kPa w ciągu 1 godziny, nie tracąc więcej niż 5 % podciśnienia.)

e) zbadaniu protokółów uruchomienia przy użyciu wody systemu kanalizacji ciśnieniowej,

podciśnieniowej oraz przepompowni ścieków,

f) zbadaniu drożności kanału w obecności przedstawiciela inwestora za pomocą kamery

inspekcyjnej.

9.2.3.2 Wyniki badań powinny być wpisane do dziennika budowy, który z

a) protokółami odbiorów technicznych częściowych przewodu kanalizacyjnego

b) projektem ze zmianami wprowadzonymi podczas budowy,

c) wynikami stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopu,

d) inwentaryzacją geodezyjną,

e) protokółem szczelności systemu kanalizacji podciśnieniowej,

f) protokółem odbioru uruchomienia systemu kanalizacji ciśnieniowej, podciśnieniowej

oraz przepompowni ścieków, należy przekazać inwestorowi wraz z wykonanym

przewodem sieci kanalizacyjnej,

g) protokołem z badania drożności kanału za pomocą kamery.

9.2.3.3 Konieczne jest dokonanie wpisu do dziennika budowy o wykonaniu odbioru technicznego końcowego.

9.2.3.4 Teren po budowie przewodu kanalizacyjnego, powinien być doprowadzony do pierwotnego stanu.

9.2.3.5 Kierownik budowy przekazuje inwestorowi instrukcję obsługi określonego systemu

kanalizacyjnego.

9.2.3.6 Kierownik budowy jest zobowiązany, zgodnie z art. 57 ust.l. p.2 ustawy Prawo budowlane [2], przy odbiorze końcowym złożyć oświadczenia:

– o wykonaniu przewodu kanalizacyjnego zgodnie z projektem i warunkami pozwolenia na budowę,

– o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także – w razie korzystania – ulicy i sąsiadującej nieruchomości.

 

10. BHP przy remontach i konserwacji

Obowiązują tutaj przepisy Rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych. (Dz. U. z 1993 r nr 437) , paragraf 2 – prace w kanałach ściekowych.

Rozdział 2. Prace w kanałach ściekowych

§ 5. środki techniczno-organizacyjne zapewniające bezpieczeństwo i higienę pracy

1. Prace w kanałach ściekowych powinny być prowadzone z zastosowaniem niezbędnych środków techniczno-organizacyjnych, zapewniających bezpieczeństwo i higienę pracy, przewidzianych w projekcie organizacji robót lub w instrukcji technologicznej.

2. Projekt organizacji robót sporządza się dla robót remontowych, których nie przewidziano w instrukcjach technologicznych. W projekcie organizacji robót należy określić: przewidywane metody pracy, liczbę pracowników zatrudnionych wewnątrz kanałów i liczbę osób stanowiących ich ubezpieczenie, a w razie potrzeby skład brygady ratunkowej oraz stosowany sprzęt roboczy i ratunkowy.

§ 6. Czyszczenia kanałów i kontrola ich stanu technicznego

1. Wprowadzanie ludzi do kanału o wysokości lub średnicy poniżej 1 m jest zabronione.

2. Czyszczenie kanałów, o których mowa w ust. 1, lub kontrola stanu technicznego powinny być prowadzone przy użyciu sprzętu specjalistycznego.

§ 7. Zabezpieczenie pracowników przed rozpoczęciem robót kanale

Przed rozpoczęciem robót w kanale należy zabezpieczyć pracowników przed nagłym:

1) podniesieniem się poziomu ścieków,

2) przekroczeniem dopuszczalnych stężeń substancji szkodliwych i niebezpiecznych dla życia lub zdrowia.

§ 8. Forma uzgodnienia terminów pracy w kanale z jego użytkownikami

Terminy pracy w kanale powinny być uzgodnione z użytkownikami kanału w formie pisemnej w celu ograniczenia lub wstrzymania odprowadzania ścieków w okresie trwania robót.

§ 9. łączność pomiędzy pracującymi wewnątrz kanałów

Przy pracach w kanałach należy zapewnić stałą łączność pomiędzy pracującymi wewnątrz kanałów a osobami ubezpieczającymi.

§ 10. Skład brygady do pracy w kanale

Brygada wyznaczona do pracy w kanale powinna składać się co najmniej z czterech osób, z których najwyżej dwie mogą pracować w kanale, a pozostałe osoby powinny stanowić ich ubezpieczenie.

§ 11. Otwieranie włazu studzienki rewizyjnej i otworu włazowego studzienki

1. Otwarcie włazu studzienki rewizyjnej znajdującej się w jezdni lub chodniku może nastąpić po uprzednim zabezpieczeniu terenu robót od każdej strony ruchu.

2. Otwór włazowy studzienki należy zabezpieczyć kratką i oznaczyć go czerwoną chorągiewką ostrzegawczą. W porze nocnej i w miarę potrzeby należy stosować oświetlenie ostrzegawcze.

3. Otwierania pokryw studzienek należy dokonywać za pomocą haków lub podnośników, wykonanych z materiałów nieiskrzących.

4. Do oświetlania kanałów należy używać hermetycznie zamkniętych elektrycznych lamp akumulatorowych o napięciu do 25 V lub bateryjnych latarek o konstrukcji przeciwwybuchowej. Dopuszcza się używanie oświetlenia zasilanego z sieci elektrycznej o napięciu nie przekraczającym 12 V.

5. Odmrażanie pokryw włazowych przy użyciu otwartego ognia oraz palenie tytoniu podczas otwierania włazu i pracy w kanale jest zabronione.

§ 12. Czynności przed wejściem do kanału lub studzienki rewizyjnej

1. Przed wejściem do kanału lub studzienki rewizyjnej należy przewietrzyć kanał, zdejmując pokrywy włazowe co najmniej z dwóch studzienek, po obydwu stronach studzienki kontrolowanej.

2. Po zakończeniu wietrzenia kanału należy sprawdzić, za pomocą analizatorów chemicznych albo lampy bezpieczeństwa, czy nie występują substancje szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne.

3. Pokrywy włazowe mocowane na zawiasach należy zabezpieczyć przed samoczynnym zamknięciem.

4. Gdy wietrzenie naturalne okaże się nieskuteczne, należy przewietrzyć kanał stosując wentylację mechaniczną.

§ 13. Sprawdzanie stanu technicznego stopni lub klamer złazowych

Podczas schodzenia do kanału należy sprawdzać stan techniczny stopni lub klamer złazowych.

§ 14. Stosowanie środków ochrony dróg oddechowych

Każde wejście do kanału wymaga zastosowania przez pracowników odpowiednich środków ochrony dróg oddechowych.

§ 15. Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej

Pracownicy zatrudnieni przy robotach w kanałach powinni posiadać odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej przewidziane dla tych stanowisk w katalogach ochron indywidualnych i zakładowych tabelach norm wyposażenia.

§ 16. Urządzenia do wykrywania i sygnalizacji obecności gazu i zapalona lampa bezpieczeństwa

Pracownicy wykonujący roboty w kanale powinni posiadać przy sobie urządzenia do wykrywania i sygnalizacji obecności gazu oraz zapaloną lampę bezpieczeństwa.

§ 17. Podręczna apteczka, latarki elektryczne, linka asekuracyjna

Przy stanowisku pracy obok włazu powinny znajdować się: podręczna apteczka, zapasowe latarki elektryczne i odpowiedniej długości linka asekuracyjna zakończona zatrzaśnikami, chyba że projekt organizacji robót lub instrukcja technologiczna przewiduje inny sposób ewakuacji zatrudnionych w kanale.

§ 18. Urządzanie mechaniczne do ewakuacji poszkodowanych

Nad włazem powinno znajdować się urządzanie mechaniczne do ewakuacji poszkodowanych w razie wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia.

§ 19. Utrata łączności z pracownikami zatrudnionymi w kanale

Pracownicy czuwają nad bezpieczeństwem zatrudnionych w kanale powinni znać ich nazwiska, a w razie utraty łączności z nimi – niezwłocznie przystąpić do akcji ratunkowej.

§ 20. Zakaz opuszczania stanowiska przez czuwających przy włazie

Pracownikom czuwającym przy włazie nie wolno opuszczać swego stanowiska przez cały czas pracy w kanale.

§ 21. Wezwanie pracowników dopuszczenia kanału w razie zbliżania się burzy lub ulewnego deszczu

W razie zbliżania się burzy lub ulewnego deszczu, pracownicy czuwający przy włazach kanałów ogólnospławnych lub burzowych powinni wezwać pracujących w kanale do opuszczenia go.

§ 22. Obowiązki po zakończeniu pracy lub na okres przerw w pracy

Po zakończeniu pracy lub na okres przerw w pracy należy usunąć z kanału sprzęt, narzędzia i materiały, a teren robót uporządkować i usunąć zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników i osób postronnych.

§ 23. Postępowanie przed wejściem do studzienek rewizyjnych i w czasie pracy w nich

Przed wejściem do studzienek rewizyjnych i w czasie pracy w nich należy postępować tak, jak przy czyszczeniu kanałów.

§ 24. Transport zanieczyszczeń stałych, wydobywanych z kanału i usuwanych na zewnątrz

Transport zanieczyszczeń stałych, wydobywanych z kanału i usuwanych na zewnątrz, nie powinien zagrażać bezpieczeństwu pracownika przebywającego w studzience.

§ 25. Czyszczenie mechaniczne lub hydrodynamiczne kanałów i wpustów ulicznych

Czyszczenie mechaniczne lub hydrodynamiczne kanałów i wpustów ulicznych powinno się odbywać zgodnie z instrukcją opracowaną przez zakład eksploatujący daną sieć kanalizacyjną lub dokumentację techniczno-ruchową urządzenia opracowaną przez producenta urządzenia.

§ 26. Płukanie kanału urządzeniem hydrodynamicznym

Podczas płukania kanału urządzeniem hydrodynamicznym obsługa urządzenia oraz inni pracownicy nie mogą znajdować się wewnątrz kanału.

§ 27.

W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozporządzeniu, dotyczących warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z robotami:

1) ziemnymi i innymi budowlanymi, mają zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28 marca 1972 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych (Dz. U. Nr 13, poz. 93),

2) prowadzonymi na drogach i ulicach z ograniczeniem ruchu na jezdni, mają zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministrów Komunikacji oraz Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 10 lutego 1977 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz. U. Nr 7, poz. 30).