4. Połączenia
4.1 Standard (STD)
4.2 Standard Vi
4.3 Standard Ve
4.4 UNI STD Vi
4.1 Połączenie typu standard (STD) (rys. Saint-Gobain PAM)
Bosy koniec rury jak i kielich rury następnej przed wykonaniem połączenia powinny być oczyszczone z piasku, ziemi itp. Do oczyszczonego kielicha należy włożyć uszczelkę gumową w sposób pokazany na rysunkach.
Rys. Czyszczenie rury, umieszczanie uszczelki dla rury o średnicy <800mm i ≥800mm.
Uszczelka po włożeniu i rozprostowaniu musi ściśle przylegać do ścianki kielicha (rys.).
Na bosym końcu rury (jeśli nie jest zaznaczona fabrycznie) należy zaznaczyć głębokość wsunięcia. Głębokość ta zależy od średnicy rury i podana jest w tabeli. Głębokość jest tak dobrana, aby pozostawić w kielichu luz w wysokości 1cm umożliwiający wydłużenie rury. Następnie bosy koniec rury i uszczelkę w kielichu należy posmarować pastą poślizgową. Przykładowe zużycie pasty podaje tabela 2.
Tabela 1. Głębokość wsunięcia rury w kielichu.
Tabela 2. Zużycie pasty poślizgowej na 100 złączy (pojemniki 0,85 kg pasta Blutop)
W czasie wykonywania połączenia rury muszą być ustawione osiowo. Jakiekolwiek wyboczenie rury w kielichu możliwe jest dopiero po zakończeniu połączenia. Połączenia standardowe STD umożliwiają odchylenie kątowe w każdym kielichu rury, dzięki czemu trasę wodociągu można prowadzić po łuku. Wielkość odchylenia kątowego podaje tabela.
Tabela 3. Odchylenie kątowe
Sposób wykonania połączenia kielichowego zależy od wielkości siły potrzebnej do wsunięcia rury w kielich. Dla małych średnic rur od 60-125mm, możliwe jest użycie zwykłej deski i dźwigni ręcznej. Przy średnicach ≥150mm używa się zwykle łyżki koparki. Także tutaj kielich rury musi być zabezpieczony grubym kawałkiem drewna. Jeśli połączenie uniemożliwia wykorzystanie koparki, stosowane są zastępczo wciągarki linowej lub łańcuchowej.
Rys. Montaż rur o średnicy 60-125mm i ≥150mm.
Rys. Montaż rur przy użyciu wciągarek. W zależności od średnicy można użyć od 1-3 wciągarek
4.2 Montaż złączy standard Vi
Blokowanie złączy STANDARD Vi zapewnione jest przez automatyczne zaciśnięcie metalowych
wkładek uszczelki na końcówce rury podczas wykonywania montażu. Uszczelka STANDARD Vi pasuje do wszystkich kielichów STANDARD oraz do wszystkich bosych końców rur. Uszczelkę należy umieścić w kielichu jeszcze przed opuszczeniem rury do wykopu.
Rys. Wkładanie uszczelki do kielicha
Prawidłowo wsunięta uszczelka ściśle przylega do ścianek rury (rys)
Pozostałe zasady montażu są identyczne jak wyżej. Bosy koniec rury należy zaznaczyć na głębokość wsunięcia równa długości kielicha -1cm. następnie bosy koniec i uszczelkę w kielichu rury smarujemy pasta poślizgową, ustawiamy centrycznie rurę względem kielicha i przy użyciu dźwigni ręcznej (średnice do 125mm) lub łyzki koparki bądź wciągarek (większe średnice) wsuwamy rurę.
Tabela 4. Głębokość wsunięcia rury do kielicha dla złącz Vi
Przy cięciu rur na placu budowy koniec rury musi być sfazowany zgodnie z rysunkiem.
Podobnie jak przy złączach standardowych w czasie montażu rury musza być ustawione osiowo. Wyboczenie rury w kielichu możliwe jest dopiero po wykonaniu połączenia i sprawdzeniu jego poprawności. Dla złącz Vi wielkość odchylenia kątowego można przyjmować według tabeli 5.
Tabela 5 Odchylenie kątowe.
Montaż złączek łukowych i kolan wykonuje się specjalistycznym przyrządem (rys.)
Złącza STANDARD Vi mogą być zdemontowane przed próbą ciśnieniową przy pomocy specjalnego
przyrządu. Po próbie ciśnieniowej lub po przeciągnięciu łańcucha rur demontaż złącza bez uszkodzenia rury i uszczelki nie jest możliwy.
4.3 Montaż złącz Standard Ve
Połączenie STANDARD Ve wymaga zastosowania rury STANDARD wyposażonej w garb spawalniczy. Kotwienie połączenia jest zapewnione poprzez garb spawalniczy, pierścień kotwiący oraz kołnierz dociskowy mocowany do kielicha rury za pomocą śrub młotkowych.
Rys. Schemat złącza Standard Ve
Rys. Przekrój przez złącze standard Ve. kolorem czerwonym oznaczono garb spawalniczy.
Sposób montażu połączenia jest pod względem czynności wstępnych standardowy. Rurę i kielich należy oczyścić z piasku i ziemi przy użyciu szczotki metalowej. Następnie w kielichu umieszczamy uszczelkę. Sposób montażu uszczelki zależy od średnicy nominalnej rury (rys. poniżej). Następnie poza garbem spawalniczym na rurze umieszczamy pierścień i kołnierz.
Rys. Montaż uszczelki w zależności od średnicy rury, Po prawej montaż pierścienia i kołnierza
Kolejne czynności.
Rys. Sposób oznaczenia głębokości położenia rury w kielichu.
Na bosym końcu rury zaznaczamy głębokość wsunięcia, smarujemy rurę i uszczelkę w kielichu pasta poślizgowa i po scentrowaniu położenia rury i kielicha wsuwamy rurę do zaznaczenia. Dosuwamy pierścień oporowy do garbu spawalniczego, dosuwamy kołnierz do pierścienia i centrujemy.
W kołnierzu umieszczamy śruby i nakrętki i dokręcamy je wstępnie ręcznie tak, aby kołnierz zetknął się z kielichem. Dokręcanie kończymy kluczem pamiętając, aby dokręcać zawsze po przekątnej. Dla mniejszych średnic stosowane są śruby żeliwne, dla wysokich ciśnień i średnic >800mm śruby stalowe z podkładkami.
Pierścień w złączu Ve ma różną budowę w zależności od średnicy rury. Przy średnicach 250-700mm stosowany jest pierścień pojedynczy dzielony. Jego nakładanie poza garb spawalniczy wymaga użycia specjalnego klina trapezowego (rys.) który pozwala go pokonać. Dla średnic 80-200 i 800-1200mm stosowany jest pierścień segmentowy. Pierścień ten przy małych średnicach wykonany jest fabrycznie. Dla średnic 800-1200 mm nalezy go wykonać na placu budowy.
Rys. Pierścień pojedynczy dzielony z umieszczonym w rozcięciu klinem trapezowym.
Pierścień segmentowy wymaga w pierwszej kolejności połączenia w łańcuch . Pierścień ten składa się z żeliwnych segmentów łączonych elementami z elastomeru, które spina się sworzniami.
Rys. Sposób montażu pierścienia segmentowego.
Łączenie elementów pierścienia
• Wprowadzić element łączący w końcówkę pierwszego segmentu od strony płaskiego końca
płaszczyzny górnej.
• Umieścić sworzeń (uprzednio pokryty smarem) w jego miejsce tak by jego stożek korespondował
ze stożkiem w elemencie łączącym.
• Wcisnąć sworzeń przy pomocy młotka i wbijaka 3,9 mm.
• Czynności powtórzyć aż powstanie zamknięty łańcuch.
Tabela 6. Dopuszczalne odchylenia kątowe dla gotowych złącz
4.4 Montaż złączy Uniwersal Standard Vi (Uni STD Vi)
c.d.n.