Projektowanie skrzynek rozsączających

Wstęp

 

Dobór skrzynek rozsączających omówiono na podstawie materiałów firmy Wavin. Z uwagi na różny charakter skrzynek poniżej zostaną omówione zasady projektowania podziemnego systemu rozsączającego według metody obliczeniowej   ATV-DVWK-A 138.

W powyższej metodzie oblicza się wymaganą długość skrzynek. Znając ich wymiary można następnie wyznaczyć wymaganą ilość skrzynek. Długość obliczamy ze wzoru:

kanskr11.gif

gdzie:

L – długość skrzynek rozsączających [m]

An – zredukowana powierzchnia [m2]

rd – natężenie deszczu miarodajnego [l/s ・~ ha]

D – czas trwania deszczu [min]

b – szerokość modułu (systemu) rozsączającego [m]

h – wysokość modułu (systemu) rozsączającego [m]

sr – współczynnik akumulacyjny dla skrzynek rozsączających (np. dla Wavin Q-Bic/AquaCell – 0,95 do 0,96)

kf – współczynnik filtracji gruntu [m/s]

 

Zredukowana powierzchnia spływu wód deszczowych obliczana jest ze wzoru:

 

kanskr12.gif

gdzie:

ψ – współczynnik spływu

A – powierzchnia [m2]

Współczynnik spływu można przyjmować według Błaszczyka:

– dachy kryte blachą – ψ = 0,95

– dachy kryte papą lub dachówką, nawierzchnie asfaltowe lub brukowane ze szczelną szczeliną – ψ = 0,90

– nawierzchnie brukowane lub z płytek betonowych z nieuszczelnioną spoiną – ψ = 0,80

– dzielnice śródmiejskie z centrum usługowym, szeregowa zabudowa jednorodzinna – ψ = 0,60

 

Ocena warunków gruntowo-wodnych

W przypadku budowy nowych obiektów warunki gruntowo-wodne powinny być określone w projekcie, natomiast dla już istniejących obiektów należy rozpoznać rodzaj gruntu, np. przez przeprowadzenie oceny przepuszczalności gruntu, zwanej testem perkolacyjnym.
Sprawdzenie rodzaju gruntu (przepuszczalności) w miejscu instalacji

W tym celu należy wykonać wykop do takiej głębokości, na jakiej będzie się znajdował projektowany system (dnokanskr15.jpg skrzynek retencyjno-rozsączających). Następnie w dnie wykonuje się dołek o wymiarach w planie 30 x 30 cm i głębokości 15 cm.

Przed przystąpieniem do pomiarów grunt wokół dołka należy nawilżyć.

W przypadku piasku do nawilżenia wystarczy kilka lub kilkanaście

wiader wody, która jest dość szybko wchłaniana przez grunt.

Jeżeli mamy do czynienia z gruntami trudno przepuszczalnymi

i suchymi, nawilżanie powinno trwać kilkanaście godzin lub około

jednej doby. Następnie do dołka należy wlać 12,5 l wody. Głębokość

wody w dołku wyniesie wówczas około 139 mm.

Rys. Po prawej model testu perkolacyjnego

W tym momencie należy uruchomić stoper i mierzyć czas opadania

zwierciadła wody w dołku o 10 mm.

Czas wsiąkania:

do 0,2 min – grunty klasy A (rumosze, żwiry, pospółki),

od 0,2 do 1,5 min – grunty klasy B (piaski grube i średnie),

od 1,5 do 13 min – grunty klasy C (piaski drobne, lessy),

od 13 do 60 min – grunty klasy D (piaski gliniaste i pylaste).

 Współczynnik przepuszczalności gruntu (kf)

Współczynnik przepuszczalności luźnych skał klastycznych (piasek, żwir) zależy przede wszystkim od wielkości ziaren. Poniższy wykres przedstawia współczynnik filtracji wg ATV-DVWK-A 138 (2002).

 

kanskr16.jpgZalecany zakres infiltracji kf od 10–3 do

10–6 m/s. W przypadku wartości

kf większych od 10–3 wody opadowe przy małych odległościach

wód gruntowych przesiąkają zbyt szybko, a tym samym

nie uzyskuje się dostatecznego doczyszczenia w gruncie. Jeżeli kf

jest mniejsze od 10–6, to potrzeba znacznej pojemności do zmagazynowania wód opadowych, co jest niekorzystne z ekonomicznego punktu widzenia. Mogą też wówczas wystąpić warunki beztlenowe,

które niekorzystnie wpływają na funkcjonowanie układu.

Do podziemnego rozsączania ścieków nadają się grunty klasy B, C i D. Grunty klasy A jako zbyt przepuszczalne nie gwarantują właściwego doczyszczenia ścieków i dlatego wymagają zastosowania warstwy wspomagającej z gruntu klasy C. Wartość współczynnika filtracji gruntu można obliczyć ze wzoru:

kanskr15.gif

gdzie:

a – długość boku otworu (0,3 m)

H0 – głębokość wody w otworze na początku pomiaru (t = 0) [m]

Ht – głębokość wody w otworze na końcu pomiaru (t = t) [m]

t – czas trwania pomiaru [s]

Przykład. Obliczyć ilość skrzynek Wavin Aquacell do rozsączania wody z dachu o powierzchni 200m2. Dane do obliczeń:

– budynek jednorodzinny, odprowadzenie wody na teren bez ruchu kołowego

– natężenie opadów deszczu rd = 105 l/sha

– czas trwania deszczu 15 min.

– grunt – piasek średnioziarnisty,  przyjęto 0,5 x 10-3 m/s

– dach wykonany z blachodachówki, współczynnik spływu 0,95

Do obliczeń przyjęto skrzynki Wavin Aquacell Lite typu lekkiego o wymiarach 1000x500x400mm (długość x szerokość x wysokość) i współczynniku wypełnienia 0,95.

 

Obliczenia:

 

kanskr11.gif

 kanskr17.jpg

 

Z uwagi na długość pojedynczej skrzynki L=1m dobrano 6 skrzynek Wavin Aquacell Lite.